








डिजिटल गाव, पारदर्शक प्रशासन!
निर्मल ग्राम , लोकराज्य गाव , तंटामुक्त गाव पुरस्कार प्राप्त
जन्म , मृत्यू , विवाह नोंदणी कार्यालय
ग्रामपंचायत दृष्टीक्षेपात :-
पाण्याचे स्रोत : ०२
माननीय मुख्यमंत्री
श्री.देवेंद्र सरीता गंगाधर फडणवीस
माननीय उपमुख्यमंत्री
श्री.एकनाथ गंगुबाई संभाजी शिंदे
माननीय उपमुख्यमंत्री
श्री.अजित आशाताई अनंतराव पवार
श्री.अशोक विठ्ठल पेडणेकर
सरपंच
रत्नागिरी जिल्ह्यातील राजापूर तालुक्यात वसलेले शीळ गाव हे कोकणातील एक सुंदर, शांत आणि प्रगतीशील गाव आहे. हिरव्या डोंगररांगा, स्वच्छ हवा, ओढे आणि शेती यामुळे गावाला एक निसर्गमय ओळख लाभली आहे. साधारणतः १,२०३ लोकसंख्या असलेले हे गाव शिक्षण, संस्कृती आणि सहकार्याच्या बळावर सातत्याने विकासाच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. गावातील शिक्षण दर ७०.५% असून, विशेष म्हणजे महिला साक्षरतेतही उल्लेखनीय वाढ दिसून येते.
शीळ गावातील लोक प्रामाणिक, मेहनती आणि सहृदय आहेत. शेती, बागायती, फळोत्पादन आणि लघुउद्योग या प्रमुख व्यवसायांतून गावाची अर्थव्यवस्था मजबूत बनली आहे. येथील शेतकरी आधुनिक शेती तंत्रज्ञानाचा वापर करून नैसर्गिक शेतीला प्रोत्साहन देतात. महिलांचा सहभाग बचतगट, सेंद्रिय खत निर्मिती आणि ग्रामविकास कार्यक्रमांत मोठ्या प्रमाणात आहे.
सुविचार : आपल्या कर्तव्यात प्रामाणिक राहणं हेच खरे राष्ट्रसेवेचं रूप आहे. सर्वसामान्य माणूसच असामान्य गोष्टी घडवतो. कर्तव्यपालन हीच खरी देशभक्ती आहे. शासनाची सेवा ही जनतेची सेवा आहे. नियमानुसार वागणे हेच सार्वजनिक जीवनाचे बळ आहे. लोकशाही म्हणजे उत्तरदायित्व – ते निभावणं हे आपलं कर्तव्य. शिस्त म्हणजे स्वावलंबन आणि यशाचा पाया.
शीळ— राजापूर तालुक्यातील प्रगतीशील, संस्कृतीसमृद्ध आणि निसर्गरम्य ग्राम
रत्नागिरी जिल्ह्यातील राजापूर तालुक्यातील शीळ गाव हे कोकणाच्या सजीव निसर्गात वसलेले एक सुंदर, आत्मीय आणि प्रगतीशील गाव आहे. समुद्रकिनाऱ्यांपासून थोडे अंतरावर असलेले हे गाव हिरव्यागार डोंगररांगा, झरे, शेती आणि पारंपरिक कोकणी संस्कृतीसाठी ओळखले जाते. शांतता, साधेपणा आणि एकत्रित जीवनपद्धती हीच शीळ गावाची खरी ओळख आहे.
📚 शिक्षण आणि ज्ञानविकास
शील गाव शिक्षणाच्या बाबतीतही उल्लेखनीय प्रगती करत आहे. गावाचा एकूण साक्षरता दर ७०.५% आहे — पुरुष साक्षरता सुमारे ८०.९% तर महिला साक्षरता ६१.५% आहे.
गावात प्राथमिक शाळा, अंगणवाडी केंद्र आणि महिला शिक्षण उपक्रम चालवले जातात. अनेक विद्यार्थी आता राजापूर, रत्नागिरी आणि कोल्हापूरसारख्या शहरांत उच्च शिक्षणासाठी जात आहेत. शिक्षक आणि पालकांमधील समन्वयामुळे गावातील मुलांचे शैक्षणिक भविष्य उज्ज्वल होत आहे.
🌾 व्यवसाय आणि अर्थव्यवस्था
शील गावातील प्रमुख व्यवसाय शेती आणि बागायती हा आहे. येथील शेतकरी मुख्यतः तांदूळ, आंबा, सुपारी, नारळ आणि भाजीपाला पिकवतात.
पावसाळी हवामान आणि सुपीक मातीमुळे गावातील शेती उत्पादन उत्कृष्ट दर्जाचे असते.
शेतीबरोबरच काही गावकरी मासेमारी, बांधकाम, लघुउद्योग, तसेच सेवा क्षेत्रात कार्यरत आहेत.
महिलांचा सहभागही वाढला असून अनेक महिला बचतगट, सेंद्रिय खत निर्मिती आणि हस्तकला व्यवसायात सहभागी आहेत.
राजापूर तालुका हा रत्नागिरी जिल्ह्यातील कोकण पट्ट्यातील एक निसर्गरम्य, सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिकदृष्ट्या समृद्ध तालुका आहे. हा तालुका सह्याद्री पर्वतरांगांपासून अरबी समुद्रापर्यंत पसरलेला असून, डोंगर, नद्या आणि समुद्र यांचा अद्भुत संगम येथे पाहायला मिळतो. धूतपापेश्वर मंदिर आणि राजापूर गंगा प्रकट स्थळ ही येथील धार्मिक स्थळे महाराष्ट्रभर प्रसिद्ध आहेत.
२०११ च्या जनगणनेनुसार राजापूर तालुक्याची एकूण लोकसंख्या १,६५,८८२ इतकी आहे, त्यापैकी ग्रामीण लोकसंख्या १,५६,१२९ आणि नगरीय लोकसंख्या ९,७५३ आहे. लिंग गुणोत्तर १,१८३ स्त्रिया प्रति १,००० पुरुष इतके असून, स्त्रियांचे प्रमाण राज्याच्या सरासरीपेक्षा जास्त आहे — हे सामाजिक संतुलनाचे द्योतक आहे. साक्षरतेच्या दृष्टीने राजापूर तालुका अत्यंत प्रगत असून, येथील साक्षरता दर ७८.९३% आहे. नागरी भागात साक्षरता दर ९२% पेक्षा अधिक आहे, तर ग्रामीण भागातही शिक्षणाविषयी जनजागृती वाढलेली दिसते.
येथील भूमी सुपीक असून भात, नारळ, सुपारी, आंबा आणि काजू ही प्रमुख शेती उत्पादने आहेत. कोकण हापूस आंब्याच्या उत्पादनात आणि निर्यातीत राजापूरचा मोठा वाटा आहे. स्थानिक लोक मेहनती, प्रामाणिक आणि संस्कृतीप्रेमी आहेत. पंचायत समिती व ग्रामपंचायतींनी जलजीवन मिशन, प्रधानमंत्री आवास योजना, स्वच्छ भारत अभियान यांसारख्या शासकीय योजनांची प्रभावी अंमलबजावणी केली आहे.
पर्यटनाच्या दृष्टीने येथे अनेक आकर्षणे आहेत — देवघर, पन्हाळे काजळ, कासारदे किनारा, आणि राजापूर गंगा ही स्थळे धार्मिक आणि नैसर्गिक पर्यटनासाठी प्रसिद्ध आहेत.
एकूणच, राजापूर तालुका हा निसर्ग, संस्कृती, शिक्षण आणि विकास यांचा सुंदर संगम म्हणून ओळखला जातो.
ग्रामपंचायत शीळ निर्मल ग्राम , लोकराज्य गाव , तंटामुक्त गाव पुरस्कार प्राप्त जन्म , मृत्यू , विवाह नोंदणी कार्यालय
ग्रामपंचायत उपक्रम आणि माहिती
| सेवा | शुल्क | कालावधी |
|---|---|---|
| जन्म/मृत्यू दाखला | ₹20 | 5 दिवस |
| विवाह दाखला | ₹20 | 5 दिवस |
| रहिवासी दाखला | ₹20 | 5 दिवस |
| दारिद्र्यरेषेखाली प्रमाणपत्र | मोफत | 5 दिवस |
| हयात दाखला | मोफत | 5 दिवस |
ग्रामपंचायत कार्यालय
मुंबई , महाराष्ट्र राजधानी
सोशल मीडिया
ब्लॉग
- All Posts
- kankavali
- RAJAPUR
- RATNAGIRI

🌴 रत्नागिरी जिल्हा – निसर्ग, विकास आणि पर्यटनाचा मिलाफ रत्नागिरी जिल्हा हा महाराष्ट्राच्या कोकण पट्ट्यातील एक अतिशय सुंदर, ऐतिहासिक आणि...

🌴 राजापूर तालुका – निसर्ग, संस्कृती आणि विकासाचा सुंदर संगम राजापूर तालुका हा महाराष्ट्रातील रत्नागिरी जिल्ह्याचा दक्षिण भागात वसलेला एक...
ग्रामपंचायत अधिकारी
श्री.परशुराम किसन डिगुळे
शीळ ग्रामपंचायत कार्यालयाचे अधिकृत संकेतस्थळ स्थापन करण्यामागील मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे:
ग्रामस्थांना सुलभ, पारदर्शक व तात्काळ माहिती उपलब्ध करून देणे
शासनाच्या विविध योजना, सेवा व निर्णय गावकऱ्यांपर्यंत सहज पोहोचवणे
ऑनलाइन सेवांद्वारे प्रशासन सुलभ करणे
नागरिकांनी सूचना व अभिप्राय देण्यासाठी एक डिजिटल मंच उपलब्ध करणे
गावाचा सांस्कृतिक व सामाजिक वारसा जतन करणे व प्रसारित करणेया संकेतस्थळाच्या माध्यमातून गावातील नागरी सुविधा, विकासकामे, योजनांची माहिती, तसेच आवश्यक फॉर्म्स व संपर्क तपशील एकाच ठिकाणी उपलब्ध करून देणे हेच ग्रामपंचायतीचे उद्दिष्ट आहे.
माहिती अद्ययावत करणे ही निरंतर अविरत चालणारी प्रक्रिया असून त्यामूळे या संकेतस्थळावर वारंवार बदल होत रहाणे अपेक्षीत आहे. सबब, आपणांमार्फत संकेतस्थळाबाबतचे सूचना व अभिप्राय कायमच स्वागतार्ह असतील.
पुनःश्च या संकेतस्थळास भेट दिल्याबद्दल आपले आभार!
महत्वाचे प्रश्न व उत्तरे :
अंत्योदय/बिपीएल कार्डासाठी अर्ज कुठे करायचा?
ग्रामपंचायतमार्फत यादी तयार केली जाते आणि तालुका कार्यालयात पाठवली जाते. अर्ज ग्रामपंचायत अधिकारी यांच्याकडे करावा लागतो.
ग्रामपंचायत निधीचा वापर कसा केला जातो?
ग्रामसभा आणि ग्रामपंचायतीच्या बैठकीत निधीच्या वापराची माहिती दिली जाते. तुम्ही मागणी करून निधी खर्चाचे विवरण मिळवू शकता.
ग्रामपंचायत टॅक्स / घरपट्टी कशी भरावी?
घरपट्टी ग्रामपंचायत कार्यालयात प्रत्यक्ष जाऊन किंवा काही ठिकाणी ऑनलाइन (ई-ग्रामस्वराज पोर्टलवर) भरता येते. पावती मिळवणे आवश्यक आहे.
मजूर नोंदणी व रोजगार हमी योजनेसाठी अर्ज कुठे करायचा?
मनरेगा (रोजगार हमी योजना) अंतर्गत मजूर नोंदणी ग्रामपंचायतीत होते. तुमचा फोटो, आधार कार्ड, आणि रहिवासी प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
जन्म, मृत्यू नोंद कशी केली जाते?
जन्म, मृत्यू नोंदणीसाठी नागरीकांनी जन्म किंवा मृत्यू घडल्याची माहिती ग्रामपंचायत कार्यालयात द्यावी लागते.
नोंदणीसाठी हॉस्पिटल, डॉक्टर किंवा नातेवाईकांकडून दिलेले प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
नोंदणी पूर्ण झाल्यावर जन्म किंवा मृत्यू अहवाल (रिकॉर्ड) देण्यात येतो.
विवाह नोंद कशी केली जाते?
विवाह नोंदणी प्रक्रिया
विवाह नोंदणी करण्यासाठी वधू-वर दोघे ग्रामपंचायत कार्यालयात जावे.
विवाह नोंदणीसाठी “नमुना ड” नावाचा अर्ज भरावा लागतो आणि यासाठी काही प्रमाणात शुल्क (सुमारे ₹104) लागते.
वधू-वर आणि तीन साक्षीदारांना कार्यालयात उपस्थित राहून अर्जावर सही करावी लागते.
विवाह नोंदणीसाठी विवाह मंडळ किंवा धार्मिक विधीप्रमाणे विवाह झाल्याची माहिती द्यावी लागते.
विवाह नोंदणी नंतर विवाहाचा अधिकृत प्रमाणपत्र मिळते.
विवाह नोंदणी शहरी भागात विवाह निबंधकांच्या कार्यालयात तर ग्रामीण भागात ग्रामपंचायत कार्यालयात होते.
प्रमुख कागदपत्रे
आधार कार्ड, पत्त्याचा पुरावा
जन्म नोंदणीसाठी शाळेचा दाखला, टीसी कागदपत्र, जन्म प्रमाणपत्र इ.
विवाह नोंदणीसाठी नवरा-बायकोच्या आधार कार्डांच्या प्रती, तीन साक्षीदारांच्या ओळखपत्रे, विवाह दिनांक आणि ठिकाणाची माहिती.
राजापूर - 10 कि.मी.
पंचायत समिती कार्यालय
रत्नागिरी - 65 कि.मी.
जिल्हा परिषद रत्नागिरी
रत्नागिरी - 65 कि.मी.
जवळील शहर
मुंबई - 356 कि.मी.
महाराष्ट्र राजधानी
लोक मत :
















